Kiểm định là gì ? Hiệu chuẩn là gì ? Hiệu chỉnh là gì ? Cách phân biệt kiểm định hiệu chuẩn hiệu chỉnh thiết bị đo lường đơn giản qua bài viết này như sau

Khái niệm kiểm định

Kiểm định thiết bị đo lường là việc kiểm tra và xác định, xem xét sự phù hợp của phương tiện đo so với yêu cầu pháp lý có đạt các chỉ tiêu kỹ thuật cụ thể hay không. Kết quả kiểm định được thể hiện đạt hay không đạt. Danh mục các thiết bị đo lường phải kiểm định được ban hành bởi Bộ Khoa học và công nghệ

Khái niệm hiệu chuẩn

Hiệu chuẩn thiết bị đo lường là kiểm tra  thiết lập mối tương quan giữa đo lường và phương tiện đo. Kết quả hiệu chuẩn không kết luận đạt hay không đạt mà thể hiện mối liên hệ giữa giá trị đo chuẩn và giá trị đo hiển thị trên thiết bị. Hiệu chuẩn mang tính tự nguyện và không có phải bắt buộc theo quy định pháp luật.

Khái niệm hiệu chỉnh

Sau khi hiệu chuẩn, thiết bị đo không đảm bảo yêu cầu đo lường như mong muốn thì cần được sửa chữa, căn chỉnh lại. Việc điều chỉnh này gọi là hiệu chỉnh, nhằm mục đích đưa thiết bị đo hoạt động chính xác như mong muốn.

Phân biệt kiểm định và hiệu chuẩn

Giống nhau:

Điểm giống nhau cơ bản giữa kiểm định và hiệu chuẩn là đều kiểm tra và so sánh giữa kết quả đo chuẩn và kết quả hiện thị trên thiết bị đo lường.

Đơn vị kiểm định/hiệu chuẩn phải đăng ký chức năng và đáp ứng đủ các yêu cầu của Nghị định số 105/2016/NĐ-CP của Chính phủ : Quy định về điều kiện hoạt động của tổ chức kiểm định, hiệu chuẩn, thử nghiệm phương tiện đo, chuẩn đo lường

Cấp tem kiểm định/hiệu chuẩn và giấy chứng nhận kết quả kiểm định/hiệu chuẩn sau khi kiểm tra thiết bị đo lường.

Khác nhau

+Tính bắt buộc

• Kiểm định thiết bị đo lường là bắt buộc theo luật, Bộ Khoa học và Công nghệ ban hành danh mục các thiết bị phải kiểm định và quy trình kiểm định.
• Hiệu chuẩn không bắt buộc theo luật và việc hiệu chuẩn hay không tùy thuộc vào nhu cầu của người sử dụng, quy định riêng của của tổ chức,cá nhân người sử dụng hay yêu cầu đặc thù của công việc.

+ Kết quả

Kiểm định đạt yêu cầu sẽ cấp Giấy chứng nhận kết quả kiểm định, tem kiểm định

Hiệu chuẩn cấp Giấy chứng nhận kết quả hiệu chuẩn và tem hiệu chuẩn

+Quy trình thực hiện

Quy trình kiểm định do Bộ KHCN ban hành

Quy trình hiệu chuẩn thông thường do đơn vị chứng nhận soạn thảo và được thẩm duyệt khi đăng ký tổ chức hiệu chuẩn theo Nghị định số 105/2016/NĐ-CP

+Thời hạn

Kiểm định bắt buộc thực hiện trong 3 trường hợp: Trước khi đưa vào sử dụng, sau khi sửa chữa, kiểm định định kì. Thời hạn kiểm định định kì mỗi loại thiết bị được quy định rõ trong Thông tư của BKHCN. Thời hạn kiểm định thường từ 1 đến 5 năm tùy loại thiết bị đo.

Hiệu chuẩn được thực hiện khi có nhu cầu, thời hạn hiệu chuẩn khuyến nghị thông thường là 12 tháng

Có thiết bị đo lường nhóm 2 nào mà không phải kiểm định không ?

Có. Một số thiết bị đo lường nhóm 2 nhưng chưa có Quy trình kiểm định, chưa có đơn vị nào được phép kiểm định thì chưa phải kiểm định.

Có thiết bị nào vừa kiểm định vừa hiệu chuẩn không ?

Có.Người sử dụng muốn kiểm tra thiết bị đo có sai số nhỏ hơn yêu cầu của luật thì có thể yêu cầu hiệu chuẩn.